Turizmi dirçəldən amil manatın ucuzlaşmasıdırmı...

Son zamanlar ölkəmizə turist axınının olması, xüsusən də ərəblərin, farsların və Güneyli soydaşlarımızın Bakıya və bölgələrə axın etməsi iqtisadçı ekspertlər tərəfindən də yüksək qiymətləndirilir. Məlum olduğu kimi, əksər ölkələrdə turizm iqtisadiyyatın dayaqlarından biridir.

Ötən ildən başlayaraq Azərbaycana gələn turistlərin sayında artım müşahidə edilməsi həm də manatın dollar qarşısında dəyərdən düşməsi ilə bağlıdır. Turist ölkəyə xarici valyuta ilə, əsasən də dollarla daxil olduğundan manatın ucuz olması onlara sərf edir. Bəs, görəsən turist axınının əsas səbəbi manatın dəyərdən düşməsidirmi? Yoxsa, başqa səbəblər də var?

İqtisadçı ekspert Natiq Cəfərli bildirdi ki, manatın devalvasiyası turistlərin marağını cəlb edən əsas amillərdən biridir: “Turistlərin Azərbaycana maraq göstərməsinin səbəblərindən biri manatın ucuzlaşmasıdır. Əvvəllər ölkəmizə gələn turistlər 100 dolları 78 manata dəyişirdilərsə, indi artıq 172 manata dəyişirlər. Bu da turizmin inkişafında, ölkənin cəlbediciliyinin artmasında rol oynayan mühüm amillərdən biridir”.

İqtisadçının fikrincə, ikinci mühüm amil viza məsələsidir: “Elektron vizanın tətbiq edilməsi bu sahədə müsbət rol oynadı. Halbuki vizaların ümumiyyətlə ləğv edilməsi daha doğru qərar olardı. Turistik ölkələrin praktikası göstərir ki, vizalar tamamilə ləğv edilərkən nəticələr daha yaxşı olur. Gürcüstan 108 ölkə ilə viza rejimini ləğv edib, bu da turizmə dəstək olub. Azərbaycanda ən azından elektron vizanın tətbiq olunması turistlərin sayının artmasına təsir göstərdi”.


Turist axınının ölkə iqtisadiyyatına təsirlərinə gəlincə, N.Cəfərli vurğuladı ki, hələlik turist sayı o qədər də böyük həcmdə deyil: “Turistlərin sayı o qədər çox deyil ki, onların ölkə iqtisadiyyatına ciddi təsirlərini dərhal hiss edək. Ancaq ən azından ölkəyə gələn turistlər valyuta xərcləyirlərsə bu həm birbaşa, həm də dolayı yolla iqtisadiyyata müsbət təsir edir. Birbaşa təsir odur ki, elektron viza alınarkən ödənişlər valyuta ilə ödənilir. Dolayı təsiri isə odur ki, otellərdə , kafe və restoranlarda, əyləncə mərkəzlərində turistlərin xərclədikləri vəsait sonradan həmin obyektlərin daha çox vergi ödənişi etməsinə səbəb olur. Bu yolla da dövlət büdcəsinin gəlirləri artır. Ticarət mərkəzlərinə gəlincə, son zamanlar xarici turistlərin bu məkanlarda alış-veriş etməsi halları artıb. Nə qədər paradoksal xərclənsə də bu valyuta axınına dəstək olan amildir. Çünki Azərbaycanda satılan malların yüz faizi də xaricdən gətirilir. Onlar valyuta ilə alındığı üçün sonradan yenidən xarici turistlər manatla aldıqdan sonra, həmin malların dəyəri manatla ödənilir. Hər halda həmin ticarət dövriyyəsinin gəlirlərinin artması müsbət haldır ki, sonradan vergilər şəklində büdcəyə ödənişlər edirlər”./musavat.com

interposta.info